
Emsey Hospital’dan Beslenme ve Diyet Uzmanı Dyt. Evnur Saray yeni yıla girerken beslenme konusunda neler yapmalı ya da yapmamalıyız anlatıyor.
Yeni yıla yeni umutlar, yepyeni hayaller ve sağlık dilekleriyle girerken enfes sofralarda bol kalorili, büyük porsiyonlu yemekler ve atıştırmalıklar görmek sizce de biraz dileklerinize ihanet değil mi? Yeni yılın ilk sabahında rahatsız midelerle uyanmak, ihanetin bedeli olarak bize geri dönüyor. Yeme içme konusunda sınırları aşmayarak, yılbaşı yemek alışkanlığında ufak ama önemli bazı değişiklikler yaparak yeni yılı daha sağlıklı karşılayabileceğinizi unutmayın.
Yeni yıl gecesi sofraları kronik hastaların kâbusu
Yeni yıl gecesinde günlük hayatta kaçındığımız ancak yeni yıla girerken kendimizi şımartmak için yediğimiz yüksek kalorili ve büyük porsiyon yiyecekler, hepimizin sağlığı için tehdit oluşturur. Ancak yanlış beslenme, en çok kronik hastalığı olan kişiler için daha da risklidir. Yüksek kalorili, yağlı, baharatlı, tuzlu ve şekerli gıdaların fazla miktarda tüketimi sağlıklı bireylerde bile sindirim sistemi hastalıklarına ve uyku düzensizliklerine neden olur. O kadar ki, yılbaşı gecesi sonrası besin zehirlenmeleri de bolca yaşanır. Bunun nedeni, vücutta doğal olarak meydana gelen düzensizlikler, tuz, alkol, katkı maddeleri, sigara vb. vücuda yüksek dozda toksik madde girişidir.
Yeni yıl sofralarınızı ve midenizi kurtaracak öneriler
- Güne süt ve yulaf gevreği veya peynir, tam buğday ekmeği, domates salatalıktan oluşan hafif bir kahvaltıyla başlanmalı.
- Gün içinde öğün atlamamak, yeni yıl yemeğinde ölçüyü fazla kaçırmamak açısından önemli.
- Öğle yemeğinde 1 tabak sebze yemeği, salata ve yoğurt, 1 dilim esmer ekmek tüketilebilir.
- Yeni yıl dışarıda kutlanacaksa, yemeğe kesinlikle aç gidilmemeli.
- Yemek öncesinde mutlaka salata, yoğurt, çorba gibi hafif bir öğün tercih etmek faydalı. Böylece kalori alımı bir nebze de olsa kısıtlanmış olur.
- Gün içerisinde mutlaka 8-10 bardak su içilmeli, günlük aktivitemiz 1 saat yürüyüş olarak düzenlenmeli.
Yeni yıl yemeği önerileri
- Yeni yıl akşam yemeğinde başlangıç olarak peynir, domates, salatalık, yoğurtla hazırlanmış mezelerden 1 tatlı kaşığı tüketilebilir.
- Ana yemek olarak 100-150 gram et, tavuk, hindi ya da balık tercih edilebilir. Ancak bunların özellikle fırında, buğulama, ızgara veya haşlama olarak hazırlanmış olmasına dikkat edilmeli.
- Bol yağsız salata veya haşlama sebze yenilebilir.
- Pilav, makarna, çorba, dolma, ekmek, kestane gibi karbonhidrat grubu besinlerden 1-2 çeşit yenmeli.
- Bulgur, kepekli ekmek, kepekli makarna gibi glisemik indeksi düşük besinler tercih edilebilir.
- Tatlıyı yemeklerden en az 2 saat sonra tüketmeli. Ayrıca şerbetli hamur tatlıları yerine sütlü tatlılar veya armut, kabak tatlıları gibi hafif meyve tatlıları tercih edilebilir.
- Meyvelerden özellikle nar tercih edilerek, bağışıklık sistemi güçlendirilmeli.
- Aç karna alkol kesinlikle alınmamalı, alınacaksa yemekle birlikte tercih edilmeli. Aç karna alınan alkol çok çabuk kana karışır, bu da kan şekerinde dalgalanmalara neden olarak yeme isteğinizi artırabilir. Bunun sonucunda da ertesi yıla kilo almış ödemlerle, yorgun, zihinsel bulanıklıkla girilir.
**Yeni yıl sofralarının vazgeçilmez lezzeti kestaneli pilav tüketmek istiyorsak da kendimizi çorba ve ekmek yemeden, 5-6 kaşıkla sınırlandırmalıyız.**
Not 1: Yeni yıl kahvaltı ve gece öğünü olmak üzere iki öğün tüketenler, hatta akşama nasılsa çok yiyeceğiz deyip bütün gün aç kalanların sayısı da az değil. Ancak bilinmelidir ki, hiçbir nedenle öğün atlanmamalıdır.
Not 2:31 Aralık akşamı et, yağ ve karbonhidratların (un, şeker, pilav, ekmek, sarma, dolma, tatlının) fazla tüketilmesi riskine karşı 2 gün süreyle et, yağ ve karbonhidrat her zamankine göre azaltılarak tüketilmelidir.
Yeni yılın ilk günü beslenme önerileri
Kahvaltı:
Yağsız light peynir, 1 adet yumurta 1-2 dilim esmer ekmek, söğüş domates, salatalık biber, marul, maydanoz gibi yiyecekleri seçmeliyiz. Özellikle alkol alan kişiler için, yarım demet maydanoz tüketmek uygun olacak. Kahvaltı kesinlikle atlanmamalı. Bal, pekmez, reçel ve çikolatalı ürünler kahvaltılık olarak kesinlikle tüketilmemeli.
Öğle yemeği:
Bu öğün oldukça hafif geçmelidir. Yağsız salata, haşlama brokoli, karnabahar, lahana, közlenmiş biber, patlıcan, rendelenmiş kereviz, turp ve havucun yoğurtla karıştırılmış halleri gibi düşük kalorili besinleri tercih edilmeli. Sebzeli, mercimekli çorbalar. Bunlar tercihen yağsız hazırlanmalı. Bu öğün mutlaka yoğurt, cacık ya da ayranla tamamlanmalı. Bu tercih, hem uzun süre tokluk sağlayacak hem de alkol tüketenler için detoks etkisi sağlayacak.
Akşam yemeği:
Bu öğünde de öğle yemeğiyle aynı öneriler kullanılabilir.
Ara öğün:
Bu öğünde mutlaka meyve, süt, yoğurt gibi takviyeler yapılmalı. Bu sayede gece boyunca eksik kalan vitamin, mineral ve lif takviyesi yapılmış olur. 2,5- 3 litre su içilmesi de gerekir.
Vücutta ödem yapan besinler
Fazla tuzlu yemekler, baharatlar, tuzlu soslar, soda, turşu, hazır çorbalar, et suyu, tavuk suyu tabletler, börek, poğaça gibi hamur kabartma tozu ve karbonat içeren besinler; cips, tuzlu çerezler, maden suyu, şalgam suyu ve alkollü içecekler tüketilmesine bağlı vücutta ödem meydana gelir.
Vücuttaki ödem nasıl atılır?
Ödemlerin atılması için su içmek önemlidir. Bu kadar suyun böbreklerden süzülmesi için, 150 kalori gerekmektedir. Bu da 45 dakikalık yürüyüşe eş değer bir enerji harcamasıdır. Ayrıca alınan fazla kalorilerin yakılmasını hızlandırmak ve alkolün toksik etkilerini azaltmak için, 2 gün süreyle 1 saatlik yürüyüş yararlı olacaktır. Bunun yanında alkolün sindirilmesiyle oluşan zararlı kimyasal bileşikler, spor sırasında ter yoluyla ve sonrasında bol su desteğiyle idrarla kolayca atılacaktır.
Ne Düşünüyorsunuz?